Trauma

MMT-zorg (Mobiel Medisch Team)

Het doel van de inzet van het Mobiel Medisch Team (MMT) is om zo snel mogelijk medisch specialistische zorg naar één of meerdere patiënt(en) in acuut levensgevaar te brengen. Het team gaat per helikopter ter plaatse, of per voertuig.

Een MMT bestaat uit:

• Een MMT arts (medisch specialist: anesthesioloog of traumachirurg)
• Een MMT verpleegkundige (een gespecialiseerd verpleegkundige: ambulanceverpleegkundige of SEH verpleegkundige), ook wel Helicopter Crew Member (HCM) genaamd gezien zijn/haar vlieg-operationele rol
• Een MMT piloot
• Twee van de vier MMT’s hebben ook een MMT chauffeur (Lifeliner 1 en 4), ook wel Helicopter Landing Officer (HLO) genoemd in verband met zijn/haar rol bij de veiligheid van de helikopter

De piloot brengt het team ter plaatse met de helikopter. De MMT verpleegkundige assisteert de MMT arts bij de medische taken en de piloot bij het vliegen. Bij Lifeliner 2 en 3 is de MMT verpleegkundige ook de chauffeur van het MMT voertuig, bij Lifeliner 1 en 4 bestuurt de chauffeur/HLO het voertuig.

Bij Lifeliner 1 en 4 hebben de chauffeurs meerdere taken, naast het besturen van het MMT-voertuig; Hij of zij assisteert de arts en verpleegkundige bij de zorg voor de patiënt en zorgt, als het MMT de helikopter gebruikt, voor een veilige start en landing op de luchthaven.

Hoe

De vier MMT’s hebben een helikopter en een MMT-voertuig ter beschikking om snel ter plaatse te kunnen komen. Een helikopter vliegt ongeveer 250 kilometer per uur, heeft geen last van file’s of verkeerslichten en kan op plaatsen landen waar het lastig is om met de auto/ambulance te komen. Door het gebruik van een helikopter kan er een groot gebied gedekt worden door het MMT.

Het doel is het specialistische team zo snel mogelijk bij de patiënt te brengen. Meestal is dit per helikopter, maar als het voertuig sneller is, gebruikt het team het voertuig.

De vier teams leveren in het grootste deel van Nederland (en zelfs een deel over de landsgrens) binnen 20 minuten zorg. Enkele delen van Nederland hebben een langere aanvliegtijd.

In het geval van een lange aanvliegtijd kan een ambulance ervoor kiezen om alvast te gaan rijden in de richting van een ziekenhuis of aanvliegroute van het MMT. Het MMT komt hen dan tegemoet en ontmoet de ambulance langs de route. Dit noemen we een rendez-vous.

De vluchten van de helikopters van het MMT zijn HEMS-vluchten. HEMS staat voor Helicopter Emergency Medical Service. Deze vluchten vallen onder specifieke wet- en regelgeving en daarom mag de helikopter van het MMT bijvoorbeeld overal in Nederland op straat, strand, park etc. landen. Door het gebruik van speciale nachtzichtapparatuur (Night Vision Goggles, NVG) kan het team ook in het donker gebruik maken van de helikopter.

Toch zijn er momenten dat het team niet kan vliegen met de helikopter, bijvoorbeeld door beperkt zicht bij mist of technisch onderhoud van de helikopter. Dan heeft het MMT een voertuig beschikbaar en rijdt het team zo snel mogelijk naar het incident.

Veel mensen denken dat de helikopter vooral gebruikt wordt om patiënten zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te brengen. Dat is niet het geval: de bedoeling van de helikopter is om de medisch specialist en verpleegkundige zo snel mogelijk naar de patiënt te brengen, zodat de behandeling kan starten. Als het echt duidelijke tijdswinst oplevert ten behoeve van de behandeling van de patiënt gaat deze met de helikopter mee. Maar in de meeste gevallen brengt de ambulance de patiënten naar het ziekenhuis. De MMT arts rijdt mee met de ambulance indien dat nodig is. De piloot vliegt met de MMT verpleegkundige naar het betreffende ziekenhuis zodat het team weer compleet is.

Waar?

De vier teams zijn onderdeel van een Universitair Medische Centrum: Amsterdam UMC (Lifeliner 1), Erasmus MC (Lifeliner 2), Radboudumc (Lifeliner 3) en UMC Groningen (Lifeliner 4) en staan gestationeerd op vier vliegvelden namelijk Amsterdam Heliport, Rotterdam The Hague Airport, Vliegbasis Volkel en Groningen Airport Eelde.

Aanvullende zorg

Het MMT is een aanvulling op de ambulancezorg. Het MMT werkt nauw samen met het ambulancepersoneel en met de politie en brandweer. De aanvulling op de ambulancezorg is dat het MMT, behalve een verpleegkundige, ook een medisch specialist heeft. De behandeling door de arts start hierdoor al voordat de patiënt in het ziekenhuis is.

Wanneer ingezet?

Het MMT kan primair of secundair worden ingezet:

1. Primair: op basis van de 112-melding bij de meldkamer;
2. Secundair: als het ambulancepersoneel om het MMT vraagt.

Stel iemand belt in een noodsituatie 112. De centralist op de meldkamer stuurt hulpdiensten die kunnen helpen. De centralist kan ook het MMT inzetten aanvullend op de aanrijdende ambulance(s), als er een kans bestaat dat aanvullende zorg nodig is. Bijvoorbeeld als iemand bekneld zit na een ongeval, bij hersenletsel, kinderreanimatie of iemand heeft een ernstige bloeding door een schot– of steekwond.

Landelijk gelden er afspraken wanneer een MMT-arts nodig is (inzetcriteria). Een meldkamercentralist beslist aan de hand van de melding en deze inzetcriteria om wel of niet een MMT in te zetten. Het MMT gaat zo snel mogelijk na een melding onderweg naar de locatie van het ongeval of incident.

Cancels

Voor het cancellen van het MMT bestaan landelijke afspraken die een ambulancezorgprofessional, wanneer deze ter plaatse is, kan toepassen. Dat is bijvoorbeeld als de patiënt al overleden is, het toch niet zo ernstig blijkt te zijn als op voorhand bedacht of de ambulance kiest ervoor om direct naar het ziekenhuis te gaan. Het gaat er ten slotte om, zo snel mogelijk de juiste zorg te geven aan de patiënt. Zodra het MMT niet meer nodig blijkt te zijn voor het incident, is het weer beschikbaar voor een volgend incident.

Hoe vaak?

Het MMT is 24 uur per dag en 7 dagen per week beschikbaar. In 2020 hebben de vier teams 11.760 oproepen gehad in heel Nederland (en Duitsland). Dat is gemiddeld 32 per 24 uur. Bij iets meer dan driekwart van deze oproepen (77%) gaan de MMT’s met de helikopter naar het incident. In de overige gevallen gebruiken de teams de auto. s’Nachts zijn er minder oproepen dan overdag. Zie voor meer feiten en cijfers de 'Factsheet MMT-zorg 2020' aan de rechterkant van deze pagina.

Landelijk Netwerk MMT-zorg

De vier MMT’s werken samen binnen MMT Nederland. Zo werken zij samen aan onderzoek, maar stemmen zij ook opleidingen op elkaar af en doen samen aanbestedingen.

Ze werken samen aan het verbeteren van de zorg en een efficiëntere dienstverlening.

 

Lifeliner 1:         Mobiel Medisch Team - Amsterdam UMC, gestationeerd op Amsterdam Heliport

Lifeliner 2:         Mobiel Medisch Team - Erasmus MC, gestationeerd op Rotterdam The Hague Airport

Lifeliner 3:          Mobiel Medisch Team - Radboudumc, gestationeerd op Vliegbasis Volkel

Lifeliner 4:          Mobiel Medisch Team - UMC Groningen, gestationeerd op Groningen Airport Eelde

ANWB MAA :     ANWB Medical Air Assistance | ANWB